Veličina hoda gatera

 Broj obrta osovine određuje veličinu produktivnosti gatera. Što je veći broj obrta to je veća produktivnost pri istoj veličini hoda gatera. Međutim, bez prethodnog proračuna ne treba povećavati broj obrta osovine, pošto ovo dovodi do velikog porasta vertikalnih sila inercije, što može prouzrokovati kvar gatera. Broj obrta osovine kreće se kod savremenih gatera od 200 do 350 u minutu. Ram sa zategnutim testerama kreće se nagore i nadole i na taj način se vrši razrezivanje trupaca. Put koji ram gatera pređe od najnižeg do najvišeg svog položaja naziva se veličina hoda gatera.

Veličina hoda utiče na produktivnost gatera. Sa povećanjem hoda, uz isti broj obrta, povećava se produktivnost gatera. Veličina hoda može se povećati samo ako se prethodno izvrši proračun.

Korak - pomak je kretanje trupaca za vreme jednog punog obrta osovine gatera. Veličina koraka po jačini pogonskog motora može se odrediti po obrascu: 

Δ = 140N / Σhn mm gde je Δ - korak trupca ili grede za vreme jednog punog obrta osovine gatera, mm; N - jačina motora k x s; Σh - zbir visina rezova na sredini dužine balvana; h - zbir visina rezova na sredini dužine balvana, m; n - broj obrta osovine gatera, min.

Zbir visina rezova može se sračunati po obrascu Σh = α x d_sr x z, gde je α - koeficijent, koji karakteriše srednju visinu rezova i koji se uzima 0,65 - 0,80 kad se režu trupci. Kad se reže greda ovaj koeficijent je ravan jedinici; d_sr - prečnik na sredini trupca; z - broj testera zategnutih u ram.

Za razrzivanje hrasta veličina pomaka iznosi 60%, za ariš - 85%, za bukvu - 70%, za brezu - 80% od pomaka za bor i smreku koji su dati u tablici 1.

Tablica 1: Podaci u vertikalnim gaterima sa hodom 500 mm pri rezanju bora i smreke